Hotline: 
Email: 
Nhà hóa học Vincent Schaefer là người đầu tiên phát minh ra mưa nhân tạo vào năm 1946. Phương pháp của ông đơn giản là thêm một ít cacbon dioxide vào các đám mây. Kết quả, một trận mưa tuyết đã xảy ra ở Schenectady, ngoại ô New York, Hoa Kỳ. Vậy mưa nhân tạo là gì ? Hãy tìm hiểu cùng Envico qua bài viết dưới đây.
Mưa nhân tạo là gì?
Mưa nhân tạo là một quá trình nhân tạo được thực hiện bởi con người nhằm kích thích quá trình mưa trong môi trường tự nhiên. Mục tiêu chính của mưa nhân tạo thường là kiểm soát lượng mưa, đặc biệt là tại các khu vực đang gặp vấn đề về hạn hán hoặc cung cấp nước cho mục đích nông nghiệp.
Nguyên lý gây mưa nhân tạo là dựa trên quá trình hình thành mưa tự nhiên. Mưa tự nhiên hình thành dựa trên quá trình ngưng tụ của hơi nước trong khí quyển. Khi hơi nước trong không khí gặp lạnh, nó sẽ ngưng tụ thành các giọt nước nhỏ. Các giọt nước này va chạm với nhau và hợp nhất thành các giọt nước lớn hơn. Càng lớn, các giọt nước càng nặng và dễ rơi xuống.
Hình 1 Mưa nhân tạo là quá trình tạo mưa có sự tác đông từ con người
>>>Xem thêm: Nguyên nhân gây xói mòn đất là gì? Các giải pháp chống xói mòn
Quá trình gây mưa nhân tạo
Bước đầu tiên, còn được gọi là giai đoạn kích động, liên quan đến việc sử dụng các chất hóa học như ôxit Canxi, hợp chất của Urê và Amoni Nitrat, hoặc Clorua Canxi Cacbonat. Mục tiêu ở đây là kích thích luồng không khí trong khu vực cần mưa nhân tạo. Những chất này không chỉ hấp thụ hơi nước mà còn tạo điều kiện thuận lợi cho quá trình ngưng tụ, tạo ra các đám mây.
Giai đoạn thứ hai, hay còn gọi là giai đoạn hình thành, tập trung vào việc tích tụ khối lượng của các đám mây. Urê, đá khô, muối được sử dụng để tăng mật độ của các đám mây, góp phần vào quá trình hình thành và tăng cường độ dày của chúng.
Cuối cùng, trong giai đoạn làm mưa nhân tạo, các chất siêu mát như đá khô hoặc i-ốt bạc được sử dụng để bắn vào các đám mây. Chúng tạo ra các hạt nước rơi xuống dưới dạng mưa. Quá trình này giúp điều chỉnh lượng mưa và định hình môi trường, nhưng cũng mang theo nhiều thách thức đáng lo ngại về sự xâm nhập của hóa chất vào môi trường tự nhiên.
Nguyên lý hình thành mưa nhân tạo
Ngoài việc sử dụng hóa chất, các nhà nghiên cứu cũng đang tập trung vào phát triển phương pháp kích thích điện để gây mưa. Trong phương pháp này, một nguồn điện được áp dụng để tạo ra xung điện trong đám mây.
Các ion trong đám mây sẽ bị hấp thụ bởi xung điện và di chuyển về phía nguồn điện. Khi các ion này tương tác với nhau, chúng có thể tạo thành những giọt nước lớn hơn, tăng khả năng rơi xuống dưới dạng mưa.
Hình 2: Tìm hiểu nguyên lý hình thành mưa nhân tạo đầy đủ
Ứng dụng của mưa nhân tạo
- Mưa nhân tạo được áp dụng rộng rãi để giảm thiểu hạn hán, đặc biệt là tại những vùng đất có khí hậu khô hạn hoặc đang phải đối mặt với tình trạng hạn hán.
- Trong việc ngăn chặn cháy rừng, mưa nhân tạo đóng vai trò quan trọng trong việc làm ướt khu vực có nguy cơ cháy cao như rừng khô cằn và vùng đồng cỏ khô. Điều này đóng góp vào việc giảm nguy cơ cháy rừng, bảo vệ môi trường và ngăn chặn thiệt hại do cháy rừng gây ra.
- Ở mức độ nông nghiệp, mưa nhân tạo giúp cung cấp nước cho cây trồng, nâng cao chất lượng đất và tăng cường khả năng phát triển của cây. Điều này đồng nghĩa với thúc đẩy sự gia tăng năng suất và chất lượng sản phẩm nông nghiệp.
- Trong môi trường đô thị, mưa nhân tạo có thể đóng vai trò quan trọng trong việc tăng cường nguồn cung cấp nước bằng cách điều hướng nước đến các hồ chứa và sông ngòi. Điều này giúp giải quyết vấn đề thiếu nước tại các khu vực đô thị, đồng thời hỗ trợ trong việc duy trì cân bằng nguồn nước đô thị.
Hình 3: Tình trạng hạn hán nghiêm trọng ở một số quốc gia cần mưa nhân tạo
Hiện trạng sử dụng mưa nhân tạo ở một số quốc gia trên Thế Giới
Các dự án thử nghiệm “gieo hạt mây” tại bang Texas, Mỹ, và nghiên cứu trên toàn cầu đang tập trung vào việc tối ưu hóa phương pháp này. Hiện nay, các nước như Mỹ, Trung Quốc, Nga và một số quốc gia ở khu vực Trung Đông đều đang triển khai các hoạt động gây mưa nhân tạo.
Trong bối cảnh thời tiết cực đoan gia tăng do biến đổi khí hậu, việc áp dụng mưa nhân tạo trở nên ngày càng quan trọng để giải quyết được vấn đề hạn hán. Các quốc gia như Các Tiểu vương quốc Arab Thống nhất (UAE) đã chủ động đầu tư nhiều vào nghiên cứu về tạo đám mây, thể hiện sự quan tâm và cam kết trong việc sử dụng các phương pháp cải thiện thời tiết và nguồn nước.
Tuy có nhiều ứng dụng hữu ích cho con người, nhưng việc sử dụng mưa nhân tạo cần phải được cân nhắc kỹ lưỡng bởi loại mưa này có tác động tiêu cực đến môi trường đáng kể.
Tác động tiêu cực của mưa nhân tạo đến môi trường
Hóa chất trong mưa nhân tạo như bạc iotua, cacbon dioxide và axit nitric có thể gây ô nhiễm môi trường khi rơi xuống đất và nước, ảnh hưởng đến thực vật, động vật và cả con người. Việc sử dụng các hóa chất dể tạo mưa có thể gây axit hóa đại dương.
Cacbon dioxide, mặc dù là một khí tự nhiên, nhưng khi sử dụng để tạo mưa nhân tạo, có thể đóng góp vào việc tăng nồng độ khí carbon dioxide trong khí quyển, ảnh hưởng đến biến đổi khí hậu.
Thay đổi lượng mưa bằng mưa nhân tạo có thể tác động đến khí hậu và môi trường sống của các loài thực vật và động vật. Cũng có thể làm thay đổi chất lượng nước và đa dạng sinh học dưới nước.
Ngoài ra, chất lượng nước cũng có thể bị ảnh hưởng do các hóa chất từ mưa nhân tạo tích tụ trong nước, gây hại cho động vật sống dưới nước. Chính vì thế trước khi lựa chọn phương pháp này thì hãy đảm bảo rằng tác động của mưa nhân tạo không làm tổn thương môi trường và hệ sinh thái. Hoặc nếu có thì tìm giải pháp khắc phục hoặc thay thế.
Hình 4 : Nguy cơ đại dương bị axit hóa do các hóa chất được sử dụng trong quá trình gây mưa nhân tạo
>>> Xem thêm: Năng lượng thủy điện là gì? Nguồn gốc và ứng dụng
Trên đây là những thông tin về mưa nhân tạo là gì và các ứng dụng và tác hại cho môi trường của phương pháp này. Envico mong rằng đây sẽ là những thông tin bổ ích mà bạn có thể tham khảo. Chúng tôi luôn mong nhận được ý kiến đóng góp của quý bạn đọc. Xin chân thành cảm ơn.
