Bể lắng ngang là một loại bể lắng được sử dụng để loại bỏ các hạt lơ lửng ra khỏi nước. Chúng thường được sử dụng trong các nhà máy xử lý nước cấp và nước thải. Nước chảy qua bể với tốc độ chậm. Điều này cho phép các hạt lơ lửng lắng xuống đáy bể, nơi chúng có thể được loại bỏ. Vậy, cấu tạo của bể lắng ngang gồm những bộ phận nào, nguyên lý hoạt động ra sao và có những ưu nhược điểm gì? Cùng tìm hiểu qua bài viết dưới đây.
Cấu tạo của bể lắng ngang
Thân bể thường được làm bằng bê tông cốt thép, có hình chữ nhật dài, hẹp và nông. Tỷ lệ chiều dài và chiều rộng của bể thường là 4:1, và chiều sâu của bể thường nhỏ hơn 4 mét.
Mỗi thiết kế khác nhau, bể lắng ngang sẽ có cấu tạo khác nhau, tùy vào mục đích và nhu cầu. Nhìn chung, bể lắng đứng thường cấu tạo bao gồm những thành phần sau:
- Mương dẫn nước vào
- Mương phân phối
- Tấm chắn nửa chìm nửa nổi
- Máng thu và xả chất nổi
- Mương dẫn nước ra
Hình 1: Cấu tạo của bể lắng ngang
Nguyên lý hoạt động của bể
Nước thải được phân phối ngang vào bể qua một cấu trúc đập tràn, tạo ra một màng nước mỏng hoặc một tường đục lỗ ở đầu bể. Ở phía đối diện, có một cấu trúc tương tự để thu nước, với một tấm chắn nửa chìm nửa nổi cao hơn mực nước khoảng 0,15 – 0,2m và không quá sâu 0,25 – 0,5m. Để loại bỏ chất nổi, một máng đặc biệt được đặt gần tấm chắn.
Tấm chắn ở đầu bể cách thành tràn (cửa vào) khoảng 0,5 – 1,0m và không nông hơn 0,2m, nhằm phân phối đều nước trên toàn bộ chiều rộng của bể.
Đáy bể được làm dốc với góc i = 0,01 để thuận tiện cho việc lấy cặn. Hố thu cặn có độ dốc không ít hơn 45 độ. Cặn được xả ra khỏi bể thông qua áp lực thủy tinh, với cột nước không dưới 1,5m cho bể lắng đợt I và 0,9m (sau bể aerotank) hoặc 1,2m (sau bể biofin), và tương ứng với bể lắng đợt II.
Hình 2: Nguyên lý hoạt động của bể lắng ngang
Ưu điểm của bể lắng ngang trong xử lý nước
Ưu điểm:
- Cấu tạo đơn giản, dễ vận hành và bảo trì: Bể lắng ngang có cấu tạo tương đối đơn giản, không có nhiều thiết bị phức tạp. Việc vận hành và bảo trì bể cũng khá dễ dàng, không đòi hỏi kỹ thuật cao.
- Hiệu quả cao trong việc loại bỏ các hạt lơ lửng: Bể lắng ngang có hiệu quả cao trong việc loại bỏ các hạt lơ lửng có kích thước lớn hơn 10 micron. Đây là những hạt có thể nhìn thấy bằng mắt thường và gây ra tình trạng nước đục.
- Xử lý nước với lưu lượng lớn: Đây là loại bể lắng được ưa chuộng trong các nhà máy xử lý nước với quy mô lớn. Chúng được thiết kế thông minh để hiệu quả ngăn dòng nước, với chiều dài lớn gấp đôi so với chiều rộng. Do kích thước tương đối lớn, bể lắng ngang thường được sử dụng để xử lý lượng nước lớn, đạt khoảng 15,000m3/ngày.
Nhược điểm của bể lắng ngang trong xử lý nước:
- Diện tích chiếm dụng lớn: Bể lắng ngang có thiết kế dài, hẹp và nông, do đó cần diện tích khá lớn để xây dựng. Điều này có thể gây khó khăn cho các nhà máy xử lý nước có diện tích hạn chế.
- Thời gian lắng lâu: Do bể lắng ngang có thiết kế dài và hẹp, nước cần thời gian khá lâu để chảy qua bể. Điều này có thể ảnh hưởng đến hiệu quả xử lý nước của nhà máy.
- Không hiệu quả đối với các nguồn nước nhiễm mặn và nhiều chất hóa học
Hình 3: Bể lắng ngang cần diện tích lớn để xây dựng
>>>Xem thêm: Xử lý nước thải bằng phương pháp hóa học
Các yếu tố ảnh hưởng đến quá trình lắng:
Có nhiều yếu tố ảnh hưởng đến quá trình lắng trong bể, ví dụ như:
- Tốc độ dòng chảy: Tốc độ dòng chảy cao sẽ làm giảm thời gian lắng và do đó làm giảm hiệu quả lắng. Ví dụ: nước chảy nhanh trong bể lắng sẽ không có đủ thời gian để lắng xuống đáy bể.
- Kích thước và hình dạng của hạt: Các hạt có kích thước lớn và hình dạng bất thường sẽ lắng nhanh hơn các hạt có kích thước nhỏ và hình dạng gần với hình cầu. Ví dụ: cát sẽ lắng nhanh hơn bùn.
- Khối lượng riêng của hạt: Các hạt có khối lượng riêng lớn sẽ lắng nhanh hơn các hạt có khối lượng riêng nhỏ.Ví dụ: các hạt kim loại sẽ lắng nhanh hơn các hạt nhựa.
- Độ nhớt của nước: Nước có độ nhớt cao sẽ làm chậm quá trình lắng. Ví dụ: nước có chứa nhiều chất hữu cơ sẽ có độ nhớt cao hơn nước sạch.
Tóm lại, bể lắng ngang là một thiết bị xử lý nước thải quan trọng thường được áp dụng trong các hệ thống xử lý nước thải công nghiệp và đô thị. Thiết bị này có nhiều ưu điểm như dễ vận hành, bảo trì đơn giản và chi phí đầu tư thấp. Kết hợp với các công nghệ xử lý khác, bể lắng ngang góp phần mang lại hiệu quả xử lý nước thải cao, bảo vệ môi trường và sức khỏe cộng đồng.
CÔNG TY CỔ PHẦN CÔNG NGHỆ MÔI TRƯỜNG ENVICO
Địa chỉ : Lầu 3, Indochina Tower, 4 Nguyễn Đình Chiểu, P. ĐaKao, Quận 1, Tp. HCM Hotline: 0909 794 445 (Mr.Huy)
Điện thoại : (028) 66 797 205
E-mail : admin@envico.vn
Website : Congnghemoitruong.net
Fanpage : Xử lý nước thải – Envico