Vôi tôi là gì là thắc mắc chung của nhiều người. Vôi tôi có công thức hóa học là Ca(OH)₂, là chất rắn màu trắng có tính kiềm mạnh, được tạo thành từ canxi oxide(CaO). Đây là một hóa chất quan trọng được sử dụng rộng rãi trong nhiều lĩnh vực như xây dựng, công nghiệp hóa chất, nông nghiệp và y tế.
Vôi tôi là gì?
Vôi tôi, hay còn được gọi là hydroxit canxi (Ca(OH)2), là một loại chất kết tủa màu trắng, được tạo thành khi cho canxi oxit (vôi sống – CaO) tác dụng với nước (H₂O). Vôi tôi thường được sử dụng trong quá trình xử lý nước thải để điều chỉnh pH. Nó có tác dụng tăng pH và giảm độ axit hóa của nước thải.
Có 2 loại vôi tôi phổ biến
- Vôi sữa là dung dịch canxi hidroxit chưa được lọc, chứa các hạt canxi hidroxit rất mịn phân tán trong nước. Nó có màu trắng đục và thường được sử dụng trong xây dựng, xử lý nước thải và khử trùng.
- Nước vôi trong là phần nước trong được lọc ra từ quá trình hòa tan vôi bột vào nước. Khi hòa tan, hỗn hợp sẽ có màu trắng đục, sau đó lắng cặn và phần nước trong ở trên sẽ được lọc lấy.
Hình 1: Nước vôi trong là phần nước được lọc từ quá trình hòa tan vôi bột vào nước
Tính chất vật lý của vôi tôi là gì?
Vôi tôi (Ca(OH)₂) là một hợp chất vô cơ có dạng bột trắng, mịn, không mùi. Nó có một số tính chất vật lý nổi bật như sau:
- Trạng thái: Dạng bột mịn, màu trắng.
- Mùi: Không mùi.
- Vị: Có vị đắng và tính kiềm.
- Độ hòa tan: Ít tan trong nước (khoảng 1.5g/L ở 20°C), độ hòa tan giảm khi nhiệt độ tăng.
- Khối lượng riêng: Khoảng 2.24 g/cm³.
- Nhiệt độ nóng chảy: 580°C.
- Tính dẫn điện: Không dẫn điện.
- Tính hút ẩm: Dễ dàng hấp thụ CO₂ từ không khí tạo thành CaCO₃.
>>>Xem thêm: Xử lý nước thải bằng phương pháp hiếu khí
Tính chất hóa học của vôi tôi là gì?
Vôi tôi (Ca(OH)₂) là một hợp chất vô cơ có nhiều tính bazơ, bao gồm:
- Vôi tôi có tính kiềm mạnh, do nó là một bazơ mạnh. Khi hòa tan trong nước, nó tạo ra dung dịch canxi hydroxide (nước vôi trong), có độ pH cao (khoảng 12). Dung dịch này có thể làm đổi màu quỳ tím sang màu xanh và dung dịch phenolphtalein sang màu đỏ.
- Phản ứng với axit tạo thành muối và nước.
Ca(OH)₂ + 2HCl → CaCl₂ + 2H₂O
- Phản ứng với oxit axit tạo muối
CO2 + Ca(OH)2 → CaCO3↓ + H2O
2CO2 + Ca(OH)2 → Ca(HCO3)2
- Vôi tôi tác dụng với dung dịch muối sẽ tạo thành muối mới và bazo mới
CuCl2 + Ca(OH)2 → Cu(OH)2 + CaCl2
Mg(HCO3)2 + Ca(OH)2 → CaCO3↓ + MgCO3 + 2H2O
Hình 2: Ca(OH)2 là bazo làm quỳ tím chuyển màu xanh
Cách điều chế vôi tôi
Vôi tôi (Ca(OH)₂) được điều chế bằng cách cho canxi oxit (vôi sống – CaO) tác dụng với nước (H₂O) theo phản ứng hóa học sau:
CaO + H₂O → Ca(OH)₂
Các bước điều chế vôi tôi như sau:
Nung đá vôi: Đá vôi (CaCO₃) được nung nóng trong lò nung ở nhiệt độ cao (khoảng 900-1200°C) để tạo thành canxi oxit (vôi sống – CaO) và khí cacbonic (CO₂):
CaCO₃ → CaO + CO₂
Vôi sống (CaO) được lấy ra khỏi lò nung và được trộn với nước để tạo thành vôi tôi (Ca(OH)₂):
CaO + H₂O → Ca(OH)₂
Ứng dụng của vôi tôi trong xử lý nước thải
Qua phần chia sẻ phía trên của Envico, chắc hẳn bạn đã biết được vôi tôi là gì, và những tính chất của chúng, Nhờ những tính chất này, vôi tôi được sử dụng rộng rãi trong xử lý nước thải.
Vôi tôi (Ca(OH)₂) là một chất xử lý nước thải hiệu quả và kinh tế, được ứng dụng rộng rãi nhờ tính kiềm cao và khả năng xử lý đa dạng. Tính kiềm cao của vôi tôi giúp trung hòa axit trong nước thải, điều chỉnh độ pH về mức an toàn, đảm bảo môi trường nước thải không còn tính axit gây hại.
Bên cạnh đó, vôi tôi còn đóng vai trò quan trọng trong việc loại bỏ kim loại nặng. Khi được thêm vào nước thải, vôi tôi làm tăng độ pH, khiến kim loại nặng kết tủa dưới dạng hydroxide, dễ dàng loại bỏ bằng phương pháp lọc. Không chỉ vậy, vôi tôi còn có khả năng kết tủa các chất ô nhiễm khác như phosphate, sulfate và kim loại nặng dưới dạng muối không hòa tan, giúp loại bỏ chúng khỏi nước thải một cách hiệu quả.
Ngoài ra, vôi tôi còn có tác dụng trung hòa các chất keo trong nước, giúp cô đặc các tạp chất và dễ dàng loại bỏ chúng bằng phương pháp lắng. Cuối cùng, vôi tôi đóng vai trò như chất kết tụ, giúp các muối kim loại hoặc các chất tương tự kết tủa và dễ dàng loại bỏ, góp phần nâng cao hiệu quả xử lý nước thải. Nhờ những ưu điểm vượt trội này, vôi tôi đã trở thành một trong những chất xử lý nước thải phổ biến và hiệu quả nhất hiện nay.
Hình 3: Ứng dụng vôi tôi trong xử lý nước thải
Vôi tôi có nguy hiểm không?
Vôi tôi (Ca(OH)₂), mặc dù là một chất xử lý nước thải hiệu quả, nhưng lại tiềm ẩn nhiều nguy cơ nếu không được sử dụng đúng cách. Tính kiềm cao của vôi tôi có thể gây kích ứng da và mắt khi tiếp xúc trực tiếp, dẫn đến mẩn đỏ, ngứa, bỏng rát và thậm chí tổn thương mắt. Nếu tiếp xúc với vôi tôi trong thời gian dài hoặc với nồng độ cao, nguy cơ bỏng hóa học nghiêm trọng càng tăng, gây tổn thương da, mắt và đường hô hấp.
Hít phải bụi vôi tôi cũng là một mối nguy hiểm tiềm ẩn. Bụi vôi tôi có thể gây kích ứng đường hô hấp, dẫn đến ho, khó thở, và trong trường hợp nghiêm trọng, có thể gây phù phổi. Nguy hiểm nhất là khi nuốt phải vôi tôi. Điều này có thể gây ngộ độc, dẫn đến buồn nôn, nôn mửa, đau bụng, và trong trường hợp nghiêm trọng, có thể gây tử vong.
Do đó, khi sử dụng vôi tôi, cần hết sức cẩn thận, tuân thủ các biện pháp an toàn, trang bị đầy đủ dụng cụ bảo hộ như găng tay, khẩu trang, kính bảo hộ và trang phục bảo hộ. Luôn giữ vôi tôi ở nơi khô ráo, thoáng khí, tránh xa tầm tay trẻ em và động vật. Nếu không may tiếp xúc với vôi tôi, cần rửa sạch vùng da hoặc mắt bị ảnh hưởng bằng nước sạch và liên lạc ngay với bác sĩ để được tư vấn và điều trị kịp thời.
Bảo quản vôi tôi đúng cách
Bảo quản vôi tôi đòi hỏi một môi trường lý tưởng. Trước hết, nó cần được lưu trữ ở nơi khô ráo và thoáng mát, tránh xa ánh nắng trực tiếp. Nhiệt độ và độ ẩm đóng vai trò quan trọng – độ ẩm không khí lý tưởng nên dưới 70% để ngăn ngừa vôi tôi hút ẩm và mất chất lượng. Đồng thời, cần tránh bảo quản vôi tôi gần nguồn nhiệt hoặc lửa, vì chất này có thể bắt cháy khi tiếp xúc với nhiệt độ cao. Điều này nhằm đảm bảo vôi tôi được bảo quản an toàn và duy trì được tính chất ban đầu trong thời gian dài.
Hệ thống xử lý nước thải công nghiệp đạt chuẩn có sử dụng vôi tôi
Như ở trên Envico đã giới thiệu, vôi tôi là chất hóa học được ứng dụng rộng rãi trong xử lý nước thải. Dưới đây là ví dụ điển hình của một hệ thống xử lý nước thải có sử dụng vôi tôi:
Hình 4: Sơ đồ công nghệ quy trình xử lý nước thải có sử dụng vôi tôi
Thuyết minh sơ đồ công nghệ:
Bể Biogas: Phân và chất thải hữu cơ được phân hủy bởi vi sinh vật trong môi trường yếm khí, tạo ra khí biogas (chủ yếu là metan và CO2) có thể sử dụng cho mục đích đun nấu và sinh hoạt.
Bể điều hòa: Nước thải từ bể biogas và nước thải sinh hoạt được đưa vào bể điều hòa để ổn định lưu lượng và nồng độ, đảm bảo hiệu quả cho các công đoạn xử lý tiếp theo.
Bể lắng vôi: Tại đây, nước thải được trộn đều với vôi lỏng và xút nhằm xử lý Amoni và Photpho có trong nước thải. Hóa chất được bơm định lượng châm trực tiếp vào đường ống bơm từ bể điều hòa đến bể lắng vôi. Các thành phần tạo kết tủa với vôi và vôi dư sẽ được lắng xuống nhờ quá trình lắng trọng lực. Để tránh đóng cặn trên đường ống và tắc nghẽn cho các công đoạn tiếp theo. Nước thải được chảy qua hồ làm thoáng.
Hồ làm thoáng: Khí được cung cấp liên tục vào hồ để giảm nồng độ amoniac (NH3) trong nước thải.
Bể thiếu khí: Nước thải được điều chỉnh pH về mức trung tính và xử lý một phần nitơ và phốt pho thông qua quá trình sinh học yếm khí.
Bể hiếu khí: Vi sinh vật trong môi trường giàu oxy tiếp tục phân hủy chất hữu cơ, nitơ và phốt pho còn lại trong nước thải.
Bể hiếu khí + MBR: Hoạt động tương tự bể hiếu khí truyền thống, nhưng sử dụng màng lọc MBR để tách bùn và nước thải hiệu quả hơn.
Bể khử trùng: Nước thải sau xử lý được khử trùng để loại bỏ vi khuẩn gây bệnh trước khi xả ra môi trường.
Bể chứa bùn: Bùn dư từ các công đoạn xử lý được chứa tại đây và xử lý sau.
Trên đây là các thông tin trả lời cho câu hỏi vôi tôi là gì. Với những đặc tính như độ trắng, độ kết dính, khả năng hút ẩm, chống nấm mốc và kháng khuẩn, vôi tôi là một vật liệu đa năng được sử dụng rộng rãi trong nhiều lĩnh vực, đặc biệt là trong xử lý nước thải.
CÔNG TY CỔ PHẦN CÔNG NGHỆ MÔI TRƯỜNG ENVICO
Địa chỉ: Lầu 3, Indochina Tower, 4 Nguyễn Đình Chiểu, P. ĐaKao, Quận 1, Tp. HCM
Hotline: 0909 794 445 (Mr.Huy)
Điện thoại: (028) 66 797 205
E-mail: admin@envico.vn
Website: Congnghemoitruong.net
Fanpage : Môi trường Envico