Chăn nuôi heo là một ngành chăn nuôi phổ biến và quan trọng ở Việt Nam. Tuy nhiên, quá trình chăn nuôi heo, sản sinh ra một lượng lớn nước thải có chứa nhiều thành phần gây ô nhiễm, gây hại cho môi trường và sức khỏe con người. Do đó, xử lý nước thải chăn nuôi heo là một vấn đề cấp thiết và cần thiết.
Xử lý nước thải chăn nuôi heo là gì?
Xử lý nước thải chăn nuôi heo là quá trình loại bỏ các chất ô nhiễm phát sinh từ hoạt động chăn nuôi heo, bao gồm: chất rắn lơ lửng (SS), chất hữu cơ (BOD, COD), hợp chất chứa nitơ và phốt pho, vi sinh vật gây bệnh, khí gây mùi hôi (amoniac, H₂S)… Nước thải chăn nuôi heo thường có nồng độ ô nhiễm cao, cần được xử lý đúng quy trình trước khi xả thải ra môi trường.
Lưu ý: Từ 1/9/2025, các cơ sở chăn nuôi phải đảm bảo nước thải ra môi trường phải theo Quy chuẩn QCVN 62:2025/BTNMT.

Thành phần nước thải chăn nuôi heo
Nước thải chăn nuôi heo có thành phần rất phức tạp, bao gồm nhiều chất hữu cơ, dinh dưỡng, vi khuẩn và các chất gây ô nhiễm khác. Một số thành phần chính của nước thải chăn nuôi heo bao gồm:
| Nguồn phát sinh | Thành phần ô nhiễm chính | 
|---|---|
| Phân và nước tiểu của heo | – Chất hữu cơ (BOD, COD) – Nitơ (NH₄⁺), Phốt pho – Vi khuẩn, mầm bệnh – Kim loại nặng (nếu có trong thức ăn) – Khí gây mùi (H₂S, NH₃)  | 
| Thức ăn thừa, rác thải chăn nuôi | – Protein, chất béo, carbohydrate – Khoáng chất – Chất hữu cơ dễ phân hủy  | 
| Nước rửa chuồng trại | – Phân, nước tiểu, lông, tế bào chết – Vi khuẩn, vi rút, mầm bệnh – Rác hữu cơ, chất cặn bã  | 
| Nước mưa chảy tràn | – Cặn bẩn bề mặt, bụi, chất hữu cơ – Vi sinh vật, mầm bệnh – Hóa chất, dư lượng thuốc sát trùng  | 
| Nước rửa xe và thiết bị | – Dầu mỡ, xà phòng, hóa chất tẩy rửa – Kim loại nặng hoặc tạp chất kỹ thuật  | 
Xem thêm : Dịch vụ xử lý nước thải chăn nuôi của Envico
QCVN về nước thải chăn nuôi heo mới nhất hiện nay
Căn cứ quy định tại Mục 1.3.3 Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia QCVN 62:2025/BTNMT, giá trị giới hạn cho phép của các thông số ô nhiễm trong nước thải chăn nuôi của dự án đầu tư, cơ sở chăn nuôi trang trại khi xả ra nguồn nước tiếp nhận được quy định như sau:
| TT | Thông số ô nhiễm | Đơn vị tính | A | B | C | 
|---|---|---|---|---|---|
| 1 | pH | – | 6 – 9 | 6 – 9 | 6 – 9 | 
| 2 | Nhu cầu oxy sinh hóa (BOD₅ ở 20°C) | mg/L | ≤ 40 | ≤ 60 | ≤ 100 | 
| 3 | Nhu cầu oxy hóa học (COD) | mg/L | ≤ 65 | ≤ 150 | ≤ 250 | 
| hoặc Tổng Cacbon hữu cơ (TOC) | mg/L | ≤ 35 | ≤ 70 | ≤ 130 | |
| 4 | Tổng chất rắn lơ lửng (TSS) | mg/L | ≤ 40 | ≤ 100 | ≤ 120 | 
| 5 | Tổng Nitơ (T-N) | mg/L | ≤ 20 | ≤ 60 | ≤ 120 | 
| 6 | Tổng Phốt pho (T-P) | ||||
| Nguồn tiếp nhận là hồ, ao, đầm (gọi chung là hồ) | mg/L | ≤ 2,0 | ≤ 3,0 | ≤ 4,0 | |
| Nguồn tiếp nhận là sông, suối, khe, kênh, mương, rạch (sông) | mg/L | ≤ 4,0 | ≤ 14 | ≤ 30 | |
| Nguồn tiếp nhận là vùng nước biển | mg/L | ≤ 4,0 | ≤ 14 | ≤ 40 | |
| 7 | Tổng Coliform | MPN hoặc CFU/100 mL | ≤ 3 000 | ≤ 5 000 | ≤ 10 000 | 
Lưu ý:
Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia QCVN 62:2025/BTNMT sẽ chính thức có hiệu lực từ ngày 01/9/2025, thay thế cho quy chuẩn QCVN 62-MT:2016/BTNMT
Quy chuẩn mới có nhiều điểm thay đổi đáng lưu ý về giới hạn thông số ô nhiễm và phạm vi áp dụng. Do đó, quý doanh nghiệp, cơ sở chăn nuôi nên chủ động rà soát, điều chỉnh hệ thống xử lý nước thải để bảo đảm phù hợp với các yêu cầu mới, tránh các rủi ro vi phạm pháp luật về bảo vệ môi trường.
Quy trình xử lý nước thải chăn nuôi heo
Sau đây là sơ đồ công nghệ quy trình xử lý nước thải chăn nuôi heo:

Có thể bạn quan tâm : Xử lý nước thải giết mổ gia cầm
Thuyết minh quy trình hệ thống xử lý nước thải chăn nuôi heo
Thu gom và lược rác đầu vào
Nước thải từ trang trại chăn nuôi được thu gom và dẫn qua thiết bị lược rác nhằm loại bỏ các tạp chất, rác thô có kích thước lớn, giúp bảo vệ hệ thống xử lý phía sau.
Hầm biogas (xử lý kỵ khí)
Sau bước lược rác, nước thải được dẫn vào hầm biogas để thực hiện quá trình phân hủy kỵ khí. Tại đây, vi sinh vật phân hủy chất hữu cơ trong điều kiện không có oxy, tạo ra khí sinh học (metan…) và làm giảm nồng độ ô nhiễm.
Bể điều hòa
Nước từ hầm biogas được chuyển sang bể điều hòa để ổn định lưu lượng và nồng độ chất ô nhiễm. Hệ thống thổi khí được lắp đặt nhằm tránh lắng cặn, giảm mùi hôi và duy trì điều kiện tối ưu cho các công đoạn tiếp theo.
Bể keo tụ, tạo bông
Nước thải được bơm với lưu lượng ổn định vào bể keo tụ. Hóa chất keo tụ được châm thêm để liên kết các hạt lơ lửng thành bông cặn lớn, hỗ trợ hiệu quả quá trình lắng.
Bể lắng hóa lý
Hỗn hợp nước và bông cặn từ bể keo tụ được chuyển sang bể lắng. Tại đây, bùn lắng xuống đáy và được bơm về bể chứa bùn. Phần nước trong tiếp tục được dẫn sang bể sinh học thiếu khí.
Bể sinh học thiếu khí
Quá trình khử nitrat diễn ra tại đây, giúp chuyển NO₃⁻ thành khí N₂ và giải phóng ra không khí. Bể này có vai trò loại bỏ các chất dinh dưỡng (nitơ, phốt pho) gây hiện tượng phú dưỡng nếu xả trực tiếp ra môi trường.
Bể sinh học hiếu khí (Aerotank)
Tại bể này, amoni (NH₄⁺) được chuyển hóa thành nitrit và nitrat nhờ vi sinh vật hiếu khí. Một phần nitrat được tuần hoàn về bể thiếu khí để tiếp tục quá trình khử. Ngoài ra, các chất hữu cơ (BOD, COD) cũng được xử lý đồng thời.
Bể lắng sinh học
Hỗn hợp nước và bùn sau xử lý hiếu khí được chuyển sang bể lắng để tách bùn sinh học. Bùn lắng được bơm tuần hoàn về bể Aerotank hoặc xả vào bể chứa bùn nếu dư thừa. Nước trong được thu gom và dẫn về bể khử trùng.
Bể khử trùng
Nước sau lắng tiếp tục được xử lý bằng hóa chất khử trùng như Chlorine hoặc Ozone để tiêu diệt vi sinh vật gây bệnh, đặc biệt là Coliform, trước khi xả ra môi trường.
Bồn lọc áp lực
Bước cuối cùng, nước được bơm qua bồn lọc áp lực nhằm loại bỏ cặn lơ lửng còn sót lại. Nước sau lọc đạt tiêu chuẩn xả thải và được đưa ra nguồn tiếp nhận.
Một số câu hỏi thường gặp
Vì sao cần xử lý? Chi phí ra sao? Đây là những câu hỏi phổ biến mà nhiều doanh nghiệp quan tâm. Chúng tôi đã tổng hợp và giải đáp đầy đủ dưới đây. Mời quý bạn đọc tham khảo, nếu có thắc mắc, vui lòng liên hệ Envico để được hỗ trợ.
Chi phí hệ thống xử lý nước thải chăn nuôi heo?
Các mức giá được đăng tải trên internet chỉ mang tính tham khảo. Chi phí thực tế có thể thay đổi đáng kể tùy vào vị trí xây dựng hệ thống, giá nhân công tại khu vực, loại thiết bị sử dụng, nhà cung cấp lựa chọn và đặc biệt là mức độ yêu cầu về chất lượng nước thải sau xử lý (Cột A, B hay C theo QCVN mới).
Quy mô trại chăn nuôi: Trại càng lớn, lưu lượng nước thải càng cao → chi phí đầu tư càng lớn.
Công nghệ xử lý: Biogas, UASB, MBR, MBBR… → Công nghệ càng hiện đại, chi phí càng cao.
Chất lượng thiết bị: Thiết bị nhập khẩu, tự động hóa cao → độ bền tốt, nhưng giá thành cao hơn.
Chất lượng nước thải đầu vào: Nồng độ ô nhiễm càng cao → hệ thống xử lý phải phức tạp hơn → chi phí tăng.
Yêu cầu đầu ra: Càng nghiêm ngặt theo QCVN 62:2025/BTNMT (mới) → cần xử lý nhiều bước hơn → chi phí cao hơn.
Chi phí xây dựng & lắp đặt: Gồm nền móng, điện nước, nhân công, vận chuyển thiết bị,…
Chi phí vận hành & bảo trì: Điện năng, nhân sự, bùn thải, sửa chữa thiết bị,..

Vì sao cần xử lý nước thải chăn nuôi heo?
Nếu không được xử lý triệt để, nước thải từ chăn nuôi heo sẽ tiềm ẩn nhiều nguy cơ gây hại đến môi trường và sức khỏe con người. Không những vậy, đây cũng là những tìm ẩn về quy định pháp luật
Gây ô nhiễm môi trường nếu không xử lý, đặc biệt là nước, đất và không khí.
Chứa nhiều chất ô nhiễm như phân, nước tiểu, vi sinh vật, chất hữu cơ, khí độc (NH₃, H₂S…).
Ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe con người và vật nuôi do chứa vi khuẩn, virus, ký sinh trùng gây bệnh.
Gây mùi hôi khó chịu, ảnh hưởng đến đời sống sinh hoạt của cộng đồng xung quanh.
Vi phạm quy định pháp luật về bảo vệ môi trường, có thể bị xử phạt hoặc đình chỉ hoạt động.
Ảnh hưởng đến hình ảnh và uy tín của người chăn nuôi, dễ bị phản ánh hoặc khiếu kiện.
Xử lý đúng cách giúp tái sử dụng nước, tiết kiệm chi phí, phục vụ tưới tiêu hoặc rửa chuồng trại.
Góp phần phát triển chăn nuôi bền vững, thân thiện với môi trường và phù hợp xu hướng nông nghiệp tuần hoàn.
Pháp luật là một trong những yếu tố quan trọng nhất mà doanh nghiệp cần đặc biệt quan tâm trong quá trình hoạt động.
Có những phương pháp nào khác để xử lý nước thải chăn nuôi heo
Hiện nay, các phương pháp xử lý nước thải chăn nuôi heo phổ biến gồm: hầm biogas, xử lý sinh học (hiếu khí, kỵ khí), xử lý hóa lý và xử lý bằng thực vật. Việc lựa chọn phương pháp phù hợp phụ thuộc vào điều kiện và mục tiêu xử lý cụ thể.
Việc đầu tư vào hệ thống xử lý nước thải chăn nuôi heo có thể khiến nhiều người đắn đo vì chi phí ban đầu. Tuy nhiên, cái giá phải trả cho việc không xử lý còn lớn hơn gấp nhiều lần. Chủ động đầu tư ngay từ hôm nay không chỉ giúp doanh nghiệp tuân thủ pháp luật mà còn thể hiện trách nhiệm với cộng đồng và thúc đẩy ngành chăn nuôi phát triển bền vững.
CÔNG TY CỔ PHẦN CÔNG NGHỆ MÔI TRƯỜNG ENVICO
Địa chỉ : Lầu 3, Indochina Tower, 4 Nguyễn Đình Chiểu, P. ĐaKao, Quận 1, Tp. HCM
Hotline: 0909 794 445 (Mr.Huy)
Điện thoại : (028) 66 797 205
E-mail : admin@envico.vn
Website : Congnghemoitruong.net
Fanpage : Công ty xử lý nước thải – Envico

