Xử lý nước thải chế biến thủy sản

Nước thải thủy sản là một trong những nguồn gây ô nhiễm môi trường nước nghiêm trọng nhất hiện nay. Nước thải thủy sản có thể chứa nhiều loại chất ô nhiễm, bao gồm chất rắn lơ lửng, chất hữu cơ hòa tan, chất dinh dưỡng, vi sinh vật và các chất độc hại. Nước thải thủy sản có ảnh hưởng lớn đến môi trường, có thể gây ô nhiễm nguồn nước, đất và không khí. Để bảo vệ môi trường và sức khỏe con người, cần phải tập trung vào các nỗ lực xử lý nước thải thủy sản.

Nước thải thủy sản là gì?

Nước thải thủy sản là chất thải lỏng thải ra từ các cơ sở nuôi trồng thủy sản, bao gồm cả nước từ bể nuôi cá, ao nuôi cá, bể ương giống, trại tôm hùm, trang trại nuôi hàu, v.v. Nước thải thủy sản có thể chứa nhiều loại chất ô nhiễm, bao gồm chất rắn lơ lửng, chất hữu cơ hòa tan, chất dinh dưỡng, vi sinh vật và các chất độc hại.

Hình 1: Nước thải thủy sản là gì 

Nguồn gốc phát sinh nước thải thủy sản

Nước thải thủy sản thường phát sinh trong các quá trình sản xuất như sơ chế nguyên liệu, giết mổ, nấu nướng, vệ sinh dụng cụ, nhà xưởng,… Có thể chia thành các nguồn phát sinh như sau : 

• Nước thải từ quá trình sơ chế như rã đông, rửa thùng, đóng thùng,… 
• Nước thải từ quá trình giết mổ thủy hải sản cá, mực, tôm, cua,….
• Nước thải từ quá trình như luộc, hấp, tẩm gia vị,.. 
• Nước thải sinh hoạt từ các quá trình vệ sinh, khu vực nhà ăn và bếp 

Thực tế nước thải thủy sản phát sinh ở nhiều công đoạn trong quá trình sản xuất, chế biến, chính vì thế thành phần gây ô nhiễm của nó cực kỳ phức tạp. Vậy trong nước thải sẽ có những thành phần nào? 

Hình 2: Nguồn gốc nước thải thủy sản 

Có thể bạn quan tâm : 7 quy trình xây dựng hệ thống xử lý nước thải

Các thành phần của nước thải thủy sản

Nước thải thủy sản là một loại nước thải hỗn hợp, có chứa nhiều thành phần khác nhau tùy thuộc vào loại hình nuôi trồng thủy sản, thức ăn sử dụng, thuốc thú y sử dụng, phương pháp quản lý ao nuôi, v.v. Các thành phần chính của nước thải thủy sản bao gồm:

• Chất rắn lơ lửng: bao gồm thức ăn thừa, phân cá, xác tảo, mảnh vụn động vật, mùn bã hữu cơ, v.v.
• Chất hữu cơ hòa tan: bao gồm protein, carbohydrate, lipid, axit amin, amoniac, urê, v.v.
• Chất dinh dưỡng: bao gồm nitơ, phốt pho, kali, v.v.
• Vi sinh vật: bao gồm vi khuẩn, virus, nấm, tảo, v.v.
• Các chất độc hại: bao gồm thuốc bảo vệ thực vật, thuốc thú y, kim loại nặng, v.v.

Ảnh hưởng của nước thải thủy sản đến môi trường

Nước thải thủy sản có thể gây ra nhiều tác động tiêu cực đến môi trường, bao gồm:

• Ô nhiễm nguồn nước: Nước thải thủy sản có thể chứa nhiều loại chất ô nhiễm, bao gồm chất rắn lơ lửng, chất hữu cơ hòa tan, chất dinh dưỡng, vi sinh vật và các chất độc hại. Khi nước thải thủy sản được thải ra môi trường, chúng có thể gây ô nhiễm nguồn nước, làm suy giảm chất lượng nước và gây hại cho các sinh vật sống trong nước.
• Gây mất cân bằng hệ sinh thái: Nước thải thủy sản có thể làm thay đổi thành phần của hệ sinh thái, làm suy giảm sự đa dạng sinh học và gây mất cân bằng hệ sinh thái.
• Gây hại cho sức khỏe con người: Nước thải thủy sản có thể chứa nhiều loại vi sinh vật gây bệnh, bao gồm vi khuẩn, virus và ký sinh trùng. Khi nước thải thủy sản được thải ra môi trường, chúng có thể gây hại cho sức khỏe con người thông qua các con đường như ăn uống, hít thở và tiếp xúc trực tiếp với nước.

Hình 3: Thành phần nước thải thủy sản 

Một số phương pháp xử lý nước thải thuỷ sản

Xử lý nước thải thủy sản là một quá trình nhằm loại bỏ các chất ô nhiễm khỏi nước thải thủy sản trước khi thải ra môi trường. Có thể được thực hiện bằng nhiều phương pháp khác nhau, bao gồm:

Phương pháp xử lý sinh học

Phương pháp xử lý sinh học sử dụng các vi sinh vật để phân hủy các chất ô nhiễm trong nước thải thủy sản. Phương pháp này thường được sử dụng để xử lý nước thải thủy sản có hàm lượng chất hữu cơ hòa tan cao.

Phương pháp xử lý hóa học

Phương pháp xử lý hóa học sử dụng các hóa chất để loại bỏ các chất ô nhiễm khỏi nước thải thủy sản. Phương pháp này thường được sử dụng để xử lý nước thải có hàm lượng kim loại nặng cao.

Phương pháp xử lý vật lý

Phương pháp xử lý vật lý sử dụng các phương pháp vật lý, chẳng hạn như lọc, lắng, để loại bỏ các chất ô nhiễm khỏi nước thải thủy sản. Phương pháp này thường được sử dụng để xử lý nước thải thủy sản có hàm lượng chất rắn lơ lửng cao.

Quy trình xử lý nước thải thủy sản

Sơ đồ công nghệ quy trình xử lý nước thải chế biến thủy sản

Hình 4: Sơ đồ công nghệ quy trình xử lý nước thải thủy sản 

Thuyết minh sơ đồ công nghệ quy trình xử lý nước thải thủy sản

Bể tách dầu mỡ

Nước thải thủy sản đầu vào sau khi qua song chắn rác để loại bỏ các chất rắn, nước thải tiếp tục được đưa đến bể tách dầu mỡ. Tại đây, những chất nổi, dầu mỡ sẽ được tách loại bỏ để không làm ảnh hưởng đến các công trình xử lý phía sau. Do các chất mỡ sẽ bịt kín lỗ hổng giữa các hạt vật liệu lọc trong bể lọc sinh học. Và chúng sẽ phá hủy cấu trúc bùn hoạt tính trong bể Aeroten, gây khó khăn trong quá trình lên enzim cặn.

Bể điều hòa trong xử lý nước thải thủy sản

Sau khi tách dầu mỡ, nước thải được bơm sang bể điều hòa để điều hòa lưu lượng và nồng độ nước thải. Tại đây, có bố trí hệ thống sục khí sẽ trộn đều nước thải trên toàn bộ diện tích bề mặt. Ngăn ngừa hiện tượng lắng cặn ở bể và phát sinh mùi do phân hủy kỵ khí. Đồng thời phân hủy một phần chất hữu cơ có trong nước thải. Sau đó, nước thải được bơm đến Bể tuyển nổi DAF.

Bể tuyển nổi DAF

Bể tuyển nổi siêu nông (DAF) là một thiết bị dùng để tách và loại bỏ cặn lơ lửng có kích thước rất nhỏ trong nước thải mà phương pháp lắng trọng lực thông thường không thể loại bỏ được. Hiệu quả tách cặn đạt được bởi các vi bọt khí cực mịn được tạo từ máy nén khí đưa vào bồn tạo áp cùng dòng nước thải tuần hoàn trước khi đưa vào bể tuyển nổi siêu nông thay vì cấp trực tiếp như các thiết bị tuyển nổi thông thường. Sau khi được xử lý, nước thải thủy sản tiếp tục được đưa qua bể trung gian.

Bể sinh học kỵ khí

Ở giai đoạn tiếp theo, nước thải thủy sản được chuyển đến bể sinh học kỵ khí. Nước thải với nồng độ ô nhiễm cao sẽ tiếp xúc với lớp bùn kỵ khí và toàn bộ những quá trình sinh hóa sẽ được diễn ra trong lớp bùn này. Nước thải sau khi đã qua bể kỵ khí, nồng độ của các chất hữu cơ và các chất khác vẫn còn cao nên nó sẽ tiếp tục được xử lý sinh học. 

Bể sinh học thiếu khí

Tại đây, có lớp màn vi sinh và nước thải ở dưới sẽ tiếp xúc với màng sinh vật nên những hợp chất hữu cơ, Nito được loại bỏ. Sau một thời gian, lớp màng vi sinh dày lên ngăn cản oxy của không khí không thể khuếch tán vào các lớp bên trong. Khi không có oxy, vi khuẩn yếm khí phát triển tạo ra sản phẩm phân hủy yếm khí cuối cùng là CH4 và CO2. Làm tróc lớp màng ra khỏi vật cứng và dưới tác động của nước bị cuốn trôi. Trên bề mặt của vật liệu lại hình thành nên lớp màng mới và lặp lại quá trình trên, giúp BOD5 cùng các chất dinh dưỡng khác được xử lý triệt để.

Bể sinh học hiếu khí

Nước thải thủy sản được đưa đến bể sinh học hiếu khí để xử lý sạch các chất hữu cơ. Lúc này sẽ dùng máy thổi khí để thực hiện quá trình sinh học hiếu khí. Các sinh vật ở dạng hiếu khí sẽ phân hủy các chất hữu có còn lại trong nước thành chất thải vô cơ dạng CO2, H2O. Sau giai đoạn này, nước thải thủy sản đã đạt hiệu quả xử lý COD 90 – 95%.

Bể lắng xử lý nước thải thủy sản

Nước thải sau khi qua bể sinh học hiếu khí sẽ được đưa đến bể lắng. Tại đây, diễn ra quá trình lắng tách pha và giữ lại phần bùn. Bùn sau khi lắng sẽ trở về bể thiếu khí nhằm duy trì nồng độ vi sinh trong bể. Phần bùn dư được bơm về trong bể chứa bùn. Bùn sẽ được lưu trữ và xử lý theo đúng quy định. 

Bể khử trùng – Xử lý nước thải triệt để

Tại đây, nước thải sẽ được khử trùng để tiêu diệt các vi sinh vật và thành phần gây bệnh còn sót lại. Đảm bảo nước đầu ra đạt chuẩn theo quy định. Đây là công đoạn cuối cùng trong quy trình xử lý nước thải thủy sản.

Hình 5: Hệ thống xử lý nước thải thủy sản Envico

Chi phí xử lý nước thải thủy sản

Chi phí xử lý nước thải thủy sản phụ thuộc vào nhiều yếu tố, bao gồm:

• Loại hình nuôi trồng thủy sản
• Quy mô cơ sở nuôi trồng thủy sản
• Chất lượng nước thải thủy sản
• Tiêu chuẩn nước thải thủy sản sau xử lý
• Phương pháp xử lý nước thải thủy sản
• Thiết kế hệ thống xử lý.
• Chi phí vận hành và bảo trì hệ thống

Kết luận

Xử lý nước thải thủy sản là một vấn đề quan trọng cần được quan tâm. Nó có thể giúp bảo vệ môi trường, sức khỏe con người và phát triển bền vững. Các phương pháp xử lý nước thải thủy sản có thể được áp dụng tùy thuộc vào điều kiện cụ thể của từng cơ sở nuôi trồng thủy sản. Tuy nhiên, việc thiết kế và vận hành hệ thống xử lý nước thải đòi hỏi sự chú ý và đầu tư từ các cơ quan chức năng và các nhà sản xuất. Chỉ khi chúng ta đều có một trách nhiệm chung trong việc bảo vệ môi trường, chúng ta mới có thể đảm bảo một tương lai bền vững cho ngành thủy sản.

Khách hàng cần thiết kế thi công bảo trì hệ thống xử lý nước thải hãy liên hệ ngay với Môi trường Envico nhé. Chúng tôi sẽ tư vấn và đưa ra giải pháp xử lý tối ưu nhất đến quý khách hàng.

CÔNG TY CỔ PHẦN CÔNG NGHỆ MÔI TRƯỜNG ENVICO

Địa chỉ: Lầu 3, Indochina Tower, 4 Nguyễn Đình Chiểu, P. ĐaKao, Quận 1, Tp. HCM

Hotline: 0909 794 445 (Mr.Huy)

Điện thoại: (028) 66 797 205

E-mail: admin@envico.vn

Website: Congnghemoitruong.net 

Fanpage : Công ty xử lý nước thải – Envico