Hotline: 
Email: 
Xử lý nước thải nhà máy phân bón là gì?
Xử lý nước thải nhà máy phân bón là quá trình loại bỏ các tạp chất, hóa chất dư thừa và chất ô nhiễm phát sinh trong hoạt động sản xuất phân bón. Mục tiêu nhằm đảm bảo nước thải sau xử lý đạt quy chuẩn môi trường trước khi được xả ra ngoài hoặc tái sử dụng một cách an toàn.
Lưu ý: Nước thải đầu ra đạt chuẩn QCVN 40:2025/BTMT – Quy chuẩn mới về nước thải công nghiệp có hiệu lực từ ngày 1/09/2025
Thành phần nước thải phân bón
Nước thải từ nhà máy sản xuất phân bón thường chứa nhiều loại tạp chất và hóa chất gây ô nhiễm như:
Thành phần ô nhiễm | Tác động môi trường | Nguồn phát sinh trong nhà máy |
Chất dinh dưỡng dư thừa (NH₄⁺, NO₃⁻, PO₄³⁻, K⁺) | Gây phú dưỡng nguồn nước, kích thích tảo nở hoa | Dư thừa từ phối trộn nguyên liệu, rửa sàn, tràn bể phản ứng |
Chất hữu cơ (COD, BOD cao) | Làm giảm oxy hòa tan, ảnh hưởng sinh vật thủy sinh | Dư lượng từ nguyên liệu hữu cơ, phụ gia, nước rửa thiết bị |
Chất rắn lơ lửng (TSS) | Làm đục nước, gây lắng cặn, tắc nghẽn dòng chảy | Bụi, bùn, cặn từ khu vực nghiền trộn, đóng gói, vệ sinh |
Kim loại nặng (Fe, Cu, Zn…) | Tích lũy sinh học, độc hại cho con người và sinh vật | Có thể phát sinh tùy vào loại nguyên liệu và phụ gia |
pH bất ổn định (quá axit hoặc quá kiềm) | Gây ăn mòn thiết bị, ảnh hưởng hệ vi sinh và hệ sinh thái | Từ phản ứng trung gian, vệ sinh thiết bị, hoá chất điều chỉnh |
Mùi hôi (amoniac, H₂S, chất hữu cơ phân hủy) | Gây ô nhiễm không khí, ảnh hưởng môi trường xung quanh | Chủ yếu tại nhà máy phân hữu cơ, bể chứa bùn, khu phối trộn |
Lưu ý: Thành phần nước thải nhà máy phân bón có thể thay đổi tùy theo nguyên liệu, công nghệ sản xuất và loại phân bón, do đó cần phân tích mẫu thực tế để lựa chọn giải pháp xử lý phù hợp và hiệu quả.
Quy trình xử lý nước thải nhà máy phân bón
Dưới đây là quy trình xử lý nước thải nhà máy phân bón phổ biến, đã xây dựng thực tế, quý khách hàng có thể tham khảo:
Hố thu gom (thu gom ban đầu)
Nước thải phát sinh từ quá trình sản xuất, rửa thiết bị và vệ sinh nhà xưởng được dẫn về hố thu gom trung tâm. Tại đây, các rác thô, cặn lớn được loại bỏ sơ bộ giúp bảo vệ bơm và các thiết bị phía sau khỏi hư hại do mài mòn.
Bể điều hòa
Nước thải sau thu gom được chuyển vào bể điều hòa để ổn định lưu lượng và nồng độ ô nhiễm. Bể được sục khí liên tục nhằm ngăn lắng cặn đáy, chống yếm khí và tạo điều kiện trộn đều nước thải trước khi đưa vào xử lý hóa lý.
Cụm trung hòa – keo tụ – tạo bông
Tiếp theo, nước được đưa qua cụm hóa lý nơi diễn ra các phản ứng trung hòa pH, keo tụ và tạo bông. Hóa chất (như PAC, polymer, NaOH, H₂SO₄…) được châm vào để kết tủa các ion kim loại, chất keo lơ lửng và tạp chất khó lắng. Cặn được tạo thành bông bùn lớn, dễ dàng tách khỏi nước ở bước kế tiếp.
Bể lắng
Hỗn hợp nước và bông cặn được dẫn vào bể lắng, tại đây quá trình lắng trọng lực giúp tách phần bùn cặn ra khỏi pha nước. Bùn lắng xuống được chuyển về bể chứa bùn; phần nước trong ở phía trên tiếp tục qua xử lý sinh học.
Bể thiếu khí (Anoxic)
Nước sau lắng được dẫn vào bể thiếu khí để khử nitrat (NO₃⁻) thành khí nitơ (N₂) thông qua quá trình phản nitrat hóa. Tại đây, có thể bổ sung thêm nguồn carbon hoặc hóa chất hỗ trợ nếu cần. Cánh khuấy đảm bảo dòng nước được trộn đều giúp vi sinh hoạt động hiệu quả.
Bể hiếu khí (Aerotank)
Kế tiếp là bể hiếu khí – nơi vi sinh vật được cấp oxy để phân hủy các chất hữu cơ còn lại (BOD, COD) và thực hiện quá trình nitrat hóa (chuyển NH₄⁺ thành NO₃⁻). Hệ thống cấp khí hoạt động liên tục nhằm duy trì nồng độ oxy hòa tan ổn định.
Màng lọc MBR
Sau xử lý sinh học, nước được dẫn qua hệ thống màng sinh học MBR – công nghệ tích hợp giữa bùn hoạt tính và màng lọc vi sinh. Màng MBR giữ lại toàn bộ bùn vi sinh và cặn lơ lửng, cho phép nước sau xử lý đạt độ trong và chất lượng cao mà không cần thêm bể lắng phụ.
Bể khử trùng
Nước được khử trùng bằng hóa chất (như NaOCl, Cl₂) để loại bỏ vi sinh vật gây bệnh trước khi xả ra môi trường. Liều lượng và thời gian tiếp xúc được kiểm soát để đảm bảo nước đầu ra đáp ứng QCVN 40:2025/BTNMT, theo cột A hoặc B tùy yêu cầu tiếp nhận.
Bể chứa bùn
Toàn bộ lượng bùn phát sinh từ bể lắng và bùn dư từ MBR được thu gom về bể chứa bùn. Phần bùn này có thể được tuần hoàn trở lại bể thiếu khí để duy trì lượng vi sinh, hoặc được xử lý định kỳ qua hệ thống ép bùn và bàn giao cho đơn vị chức năng.
Lưu ý: Quy trình trên chỉ mang tính chất tham khảo, nó có thể thay đổi tùy vào điều kiện thực tế doanh nghiệp.
Kinh nghiệm nào để chọn được công nghệ phù hợp
Không vội chọn công nghệ
Điều đầu tiên doanh nghiệp cần biết: nước thải của mình chứa gì, có nhiều N – P- K không? Hàm lượng hữu cơ cao? pH bất ổn định? có mùi hôi? Phân tích đúng thành phần giúp bạn tránh “dùng sai thuốc” gây lãng phí thời gian, chi phí, thậm chí là phải chịu những rủi ro pháp lý.
Lưu ý: Nếu không có khả năng xác định loại nước thải, liên hệ ngay với Envico để được khảo sát, lên phương án.
Nhu cầu xả thải đầu ra
Xả ra sông, hệ thống thoát nước đô thị, hay tái sử dụng,…? Tùy đầu ra mà sẽ có các yêu cầu đạt chuẩn khác nhau theo QCVN 40:2025/BTNMT (cột A, B hoặc C). Xác định đúng ngay từ đầu sẽ giúp bạn tránh “lãng phí công nghệ” và đầu tư đúng mức cần thiết.
Mặt bằng xây dựng và ngân sách dự kiến
Nếu nhà máy nằm trong khu dân cư hoặc đất chật, công nghệ tích hợp dạng cụm như MBR sẽ phù hợp hơn bể truyền thống. Doanh nghiệp cũng cần cân nhắc thêm cả về chi phí xây dựng và chi phí vận hành lâu dài.
Dễ vận hành, bảo trì
Công nghệ phức tạp mà không ai hiểu vận hành thì cũng như “mua xe sang mà không biết lái”. Hãy chọn công nghệ phù hợp có tài liệu hướng dẫn đầy đủ, dễ kiểm soát, nhân viên kỹ thuật tiếp cận được sau khi được đào tạo cơ bản.
Lưu ý: Nếu doanh nghiệp bạn quy mô lớn thì kinh nghiệm này cũng có thể không dành cho bạn, bởi
Chọn đúng đơn vị đồng hành
Hãy chọn một đơn vị chủ động, linh hoạt và thái độ sẵn sàng đồng hành để giải quyết vấn đề cùng bạn. Đồng thời ưu tiên những đơn vị đã có kinh nghiệm thiết kế thi công hệ thống xử lý nước thải phân bón.
Tinh thần trách nhiệm – kinh nghiệm thực chiến là những yếu tố then chốt quyết định sự thành công hay thất bại cửa hệ thống.
Công ty xử lý nước thải phân bón uy tín Envico
Envico là đơn vị chuyên tư vấn, thiết kế và thi công hệ thống xử lý nước thải cho các nhà máy sản xuất phân bón với nhiều năm kinh nghiệm thực tế. Với đội ngũ kỹ sư chuyên môn cao, quy trình khảo sát, đề xuất bài bản, công nghệ linh hoạt (UASB, SBR, MBR…), Envico cam kết đưa ra giải pháp hiệu quả, tiết kiệm, đạt chuẩn QCVN 40:2025/BTNMT – quy chuẩn mới nhất về nước thải công nghiệp có hiệu lực từ ngày 01/09/2025.
Sản phẩm & dịch vụ tại Envico
- Xử lý nước cấp sinh hoạt & công nghiệp
- Xử lý nước thải sinh hoạt & công nghiệp
- Vận hành thử nghiệm
- Xử lý khí thải, mùi, bụi, hơi dung môi
- Tư vấn lập hồ sơ thủ tục môi trường
Một số câu hỏi thường gặp
Xử lý nước thải phân bón có tốn kém không?
Chi phí xử lý nước thải phân bón phụ thuộc vào nhiều yếu tố, như: lưu lượng nước thải, mức độ ô nhiễm (N – P – K, BOD, COD…), tiêu chuẩn xả thải cần đạt (cột A, B hay C), diện tích mặt bằng và công nghệ lựa chọn.
Thông thường, chi phí đầu tư hệ thống xử lý nước thải phân bón có thể dao động từ vài trăm triệu đến vài tỷ đồng. Liên hệ với Envico để được tư vấn, báo giá chi tiết!
Ngoài xử lý nước thải, doanh nghiệp cần làm gì để đáp ứng pháp lý môi trường?
Ngoài việc đầu tư hệ thống xử lý nước thải đạt chuẩn, doanh nghiệp còn phải thực hiện đầy đủ các hồ sơ pháp lý môi trường theo quy định tại Luật Bảo vệ môi trường 2020, cụ thể:
- Đánh giá tác động môi trường
- Giấy phép môi trường
- Đăng ký môi trường
- Báo cáo công tác bảo vệ môi trường
- Dịch vụ kiểm kê khí nhà kính
- Quan trắc môi trường
Ngoài ra nếu doanh nghiệp có phát sinh khí thải vượt ngưỡng cần xây dựng hệ thống xử lý khí thải theo quy định.
Lưu ý: Việc cần lập giấy phép môi trường, đăng ký môi trường, báo cáo đánh giá tác động môi trường (ĐTM),… sẽ phụ thuộc vào quy mô, công suất, công nghệ và mức độ tác động của từng dự án cụ thể. Gọi ngay cho Envico để được tư vấn!
Có cần thuê người vận hành hệ thống liên tục không?
Tùy vào mức độ phức tạp của hệ thống và công nghệ được sử dụng, việc bố trí nhân sự vận hành có thể linh hoạt:
- Với các hệ thống quy mô nhỏ, công nghệ đơn giản, chỉ cần nhân viên kiêm nhiệm kiểm tra định kỳ, lấy mẫu và theo dõi các thông số cơ bản (pH, lưu lượng, mùi,…).
- Với hệ thống công suất lớn hoặc sử dụng công nghệ tự động hóa cao, nên có kỹ thuật viên chuyên trách để giám sát vận hành, xử lý sự cố kịp thời và thực hiện bảo trì đúng định kỳ.
Envico là đơn vị uy tín trong lĩnh vực xử lý nước thải nhà máy phân bón, với kinh nghiệm thực tế tại nhiều tỉnh, thành phố trên cả nước như TP.HCM, Tây Ninh, Khánh Hòa, Lâm Đồng, Vĩnh Long, Cần Thơ, Cà Mau,… Gọi ngay để được tư vấn nhé!
