Tiếng Việt
EnglishBạn có bao giờ thắc mắc về thế giới sinh vật ẩn náu trong dòng nước thải, nơi tưởng chừng như chỉ chứa rác thải và ô nhiễm? Vậy, môi trường sống của sinh vật trong môi trường nước thải? Làm thế nào để đảm bảo sự phát triển bền vững của hệ sinh thái nước thải? Hãy cùng khám phá thế giới bí ẩn này qua bài viết dưới đây.
Môi trường sống của sinh vật là gì?
Hình 1: Môi trường sống của sinh vật là gì?
Đối với các sinh vật sinh sống trong hệ thống xử lý nước thải, môi trường sống được định nghĩa là toàn bộ không gian bao quanh chúng, bao gồm các yếu tố tự nhiên và nhân tạo tác động trực tiếp hoặc gián tiếp đến sự sinh trưởng, phát triển và hoạt động của chúng.
Nơi đây không chỉ đơn thuần là không gian vật lý, mà còn bao gồm cả các yếu tố phi sinh học như: nguồn thức ăn, nồng độ oxy, độ pH, nhiệt độ, và các yếu tố sinh học như: sự cạnh tranh, cộng tác, hay mối quan hệ cộng sinh giữa các loài sinh vật.
Môi trường sống của sinh vật trong hệ thống xử lý nước thải
Hệ thống xử lý nước thải không chỉ đơn thuần là nơi con người loại bỏ chất thải mà còn là thế giới thu nhỏ với vô số môi trường sống độc đáo cho các sinh vật. Dưới đây là phân loại môi trường sống của chúng:
Môi trường hiếu khí
Nơi đây có lượng oxy dồi dào, thích hợp cho các vi sinh vật hiếu khí phát triển. Chúng đóng vai trò quan trọng trong việc phân hủy các chất hữu cơ, khử amoni và nitrit. Nồng độ oxy hòa tan cao (≥ 2 mg/l). Bể bùn hoạt tính, màng sinh học hiếu khí. Vi sinh vật hiếu khí (như Pseudomonas, Bacillus, Nitrosomonas,…).
Môi trường kỵ khí
Hình 2: Môi trường kỵ khí
Nồng độ oxy thấp hoặc không có oxy, tạo điều kiện cho vi sinh vật kỵ khí hoạt động. Chúng tham gia vào quá trình phân hủy các chất hữu cơ phức tạp, sản sinh ra khí methane và axit sunfuric. Nồng độ oxy hòa tan thấp (≤ 1 mg/l). Bùn thải, đáy bể lắng, bể lọc sinh học kỵ khí. Vi sinh vật kỵ khí (như Methanobacterium, Desulfovibrio,…).
Môi trường thiếu khí
Nồng độ oxy thấp hơn so với môi trường hiếu khí nhưng cao hơn so với môi trường kỵ khí. Vi sinh vật thiếu khí hoạt động hiệu quả trong môi trường này, góp phần khử nitrat và khử sulfat. Nồng độ oxy hòa tan trung bình (1 – 2 mg/l). Giao diện bùn – nước trong bể bùn hoạt tính. Vi sinh vật thiếu khí (như Thiobacillus, Paracoccus,…).
Xem thêm: Vi sinh vật trong xử lý nước thải
Tác động của môi trường sống đến hiệu quả xử lý nước thải
Một môi trường sống phù hợp sẽ giúp sinh vật phát triển mạnh mẽ, tăng cường khả năng phân hủy các chất hữu cơ, khử nitơ, phốt pho và các chất độc hại khác. Ngược lại, môi trường sống không phù hợp có thể kìm hãm sự phát triển của sinh vật, dẫn đến nhiều hệ quả tiêu cực:
Hiệu quả xử lý giảm sút
Chất hữu cơ dư thừa trong nước thải sau xử lý có thể gây ra nhiều vấn đề như:
- Mùi hôi thối: Chất hữu cơ phân hủy tạo ra các khí như H2S, CH4,… gây mùi hôi thối khó chịu, ảnh hưởng đến môi trường xung quanh.
- Tắc nghẽn hệ thống: Chất hữu cơ dư thừa có thể tích tụ trong hệ thống xử lý nước thải, dẫn đến tắc nghẽn đường ống, giảm hiệu quả vận hành và tăng chi phí bảo trì.
Vi sinh vật đóng vai trò quan trọng trong việc khử nitơ, phốt pho và các chất độc hại khác trong nước thải. Khi môi trường sống không phù hợp, khả năng khử các chất này sẽ bị ảnh hưởng, dẫn đến:
- Ô nhiễm nguồn nước: Nitơ và phốt pho dư thừa có thể gây ô nhiễm nguồn nước, ảnh hưởng đến hệ sinh thái và sức khỏe con người.
- Nguy cơ ngộ độc: Một số chất độc hại như kim loại nặng, cyanua,… có thể gây nguy hiểm cho con người và các sinh vật khác nếu không được xử lý triệt để.
Gây ô nhiễm môi trường
Hình 3: Gây ô nhiễm môi trường
Nước thải sau xử lý không đạt tiêu chuẩn có thể chứa nhiều chất hữu cơ, nitơ, phốt pho và các chất độc hại khác. Khi thải ra môi trường, những chất này có thể gây ô nhiễm nguồn nước, đất và không khí, ảnh hưởng đến sức khỏe con người và hệ sinh thái.
Ảnh hưởng đến sức khỏe con người
Nước thải ô nhiễm có thể chứa các vi sinh vật gây bệnh như E. coli, Salmonella,… lây lan qua đường tiêu hóa, gây ra các bệnh như tiêu chảy, tả, thương hàn,… Một số chất độc hại trong nước thải như kim loại nặng, benzen,… có thể gây ung thư và các bệnh mãn tính khác. Tiếp xúc với nước thải ô nhiễm có thể làm suy yếu hệ miễn dịch, khiến con người dễ mắc bệnh hơn.
Gây ra các vấn đề kinh tế
Hiệu quả xử lý nước thải giảm sút do môi trường sống không phù hợp dẫn đến việc cần phải sử dụng nhiều hóa chất và năng lượng hơn, làm tăng chi phí vận hành hệ thống.
Ô nhiễm môi trường do nước thải gây ra có thể dẫn đến thiệt hại về kinh tế do ảnh hưởng đến sản xuất nông nghiệp, du lịch, đánh bắt thủy sản,… Ô nhiễm môi trường và bệnh tật do nước thải gây ra có thể dẫn đến chi phí y tế tăng cao cho cộng đồng.
Kết Luận
Bài viết đã cung cấp cho bạn những thông tin cơ bản về môi trường sống của sinh vật. Hãy chung tay góp phần bảo vệ sức khỏe con người và hệ sinh thái Trái Đất. Hãy cùng hành động vì một môi trường nước thải sạch và xanh. Nếu bạn đang cần giải pháp về môi trường, hãy nhấc máy lên và liên hệ ngay với Công ty môi trường Envico nhé!
