Nước thải khu công nghiệp chứa nhiều chất độc hại gây ra những hậu quả nghiêm trọng cho môi trường và sức khỏe con người. Vậy, làm thế nào để xử lý nước thải khu công nghiệp hiệu quả, bảo vệ môi trường và nguồn nước? Bài viết này sẽ đi sâu vào tìm hiểu các phương pháp xử lý nước thải khu công nghiệp tiên tiến và phù hợp nhất hiện nay.
Nước thải khu công nghiệp là gì?
Hình 1: Nước thải khu công nghiệp là loại nước thải được sinh ra từ các hoạt động sản xuất
Nước thải khu công nghiệp không chỉ giới hạn trong chất thải từ các nhà máy sản xuất dầu khí, khai thác mỏ hay hóa chất như nhiều người lầm tưởng. Nó còn bao gồm cả chất thải từ các ngành chế biến thực phẩm, đồ uống, dệt may, da giày, sản xuất máy tính, đồ điện tử và thậm chí cả phương tiện giao thông.
Các loại nước thải công nghiệp hiện nay
Nước thải công nghiệp thường chứa nhiều chất độc hại, nguy hiểm cho môi trường và sức khỏe con người. Do vậy, việc xử lý nước thải công nghiệp là vấn đề vô cùng quan trọng.
Dưới đây là một số loại nước thải công nghiệp phổ biến:
Nước thải công nghiệp vô cơ
Loại nước thải này mang theo gánh nặng ô nhiễm do lượng lớn cặn lửng, đòi hỏi xử lý bằng phương pháp lắng cặn kết hợp keo tụ hóa học. Lò cao, lò nung, nhà máy đốt rác thải ra khí thải nóng và bụi bặm, tạo nên dòng nước thải chứa các chất vô cơ và khoáng chất ở cả dạng hòa tan và không hòa tan. Quá trình làm mát khí lò cao cũng góp phần tạo nên nguồn nước thải này, tiêu tốn đến 20 mét khối nước cho mỗi tấn gang sản xuất.
Nước thải công nghiệp hữu cơ
Loại nước thải này chứa vô số chất hữu cơ với nguồn gốc và đặc tính đa dạng, đòi hỏi phương pháp xử lý đặc biệt gồm xử lý sơ bộ và xử lý sinh học. Nước thải công nghiệp hữu cơ thường được tạo ra bởi các ngành công nghiệp và nhà máy sau:
- Sản xuất dược phẩm, mỹ phẩm, thuốc nhuộm hữu cơ, keo dán, xà phòng, chất tẩy rửa, thuốc trừ sâu và thuốc diệt cỏ.
- Thuộc da và sản xuất da.
- Dệt may.
- Sản xuất giấy và xenlulo.
- Lọc dầu.
- Bia và lên men.
- Gia công kim loại.
Đối với các nhà máy hóa chất lớn, nước thải thường bao gồm cặn chiết xuất dung môi tự nhiên và tổng hợp, dung dịch dinh dưỡng đã qua sử dụng, chất độc hại và nhiều hợp chất hữu cơ khác.
Nước thải sinh hoạt tại các khu công nghiệp
Hình 2: Nước thải sinh hoạt tại các khu công nghiệp
Nước thải sinh hoạt tại các khu công nghiệp phát sinh chủ yếu từ hoạt động sinh hoạt của công nhân viên làm việc tại đây. Loại nước thải này mang đặc trưng chứa nhiều chất hữu cơ, cặn bã, vi trùng và vi khuẩn do sinh hoạt hàng ngày.
Hàm lượng chất hữu cơ lớn xả thải ra môi trường sẽ làm giảm lượng oxy hòa tan trong nước, dẫn đến tình trạng thiếu oxy, ảnh hưởng đến sự sinh trưởng và phát triển của các loài thủy sinh. Nguy hiểm hơn, nguồn nước ô nhiễm này nếu được sử dụng cho sinh hoạt như nấu nướng, tắm rửa có thể trực tiếp gây hại cho sức khỏe con người.
Xử lý nước thải khu công nghiệp bằng phương pháp hóa lý
Phương pháp hóa lý là một trong những phương pháp phổ biến được ứng dụng rộng rãi trong xử lý nước thải khu công nghiệp. Phương pháp này sử dụng các tác nhân hóa học và các quá trình vật lý để loại bỏ các chất ô nhiễm ra khỏi nước thải.
Phương pháp keo tụ tạo bông
Cơ chế hoạt động của phương pháp này dựa trên nguyên tắc làm mất đi sự ổn định của dung dịch keo trong nước. Khi thêm vào nước chất keo tụ, các hạt keo lơ lửng có kích thước nhỏ sẽ được liên kết lại thành những hạt lớn hơn, tạo thành bông cặn. Bông cặn này có trọng lượng lớn hơn, dễ dàng lắng xuống và được tách ra khỏi dòng nước dưới dạng bùn thải.
Phương pháp hấp phụ
Cơ chế hoạt động của phương pháp hấp phụ dựa trên lực hấp dẫn giữa các phân tử chất ô nhiễm và bề mặt của vật liệu hấp phụ. Các vật liệu hấp phụ được sử dụng phổ biến trong xử lý nước thải bao gồm than hoạt tính, xỉ tro, silicagel và các chất tổng hợp khác. Nhờ diện tích bề mặt lớn, các vật liệu này tạo ra lực hấp dẫn mạnh mẽ, thu hút các phân tử chất ô nhiễm bám dính vào bề mặt, qua đó loại bỏ chúng khỏi nước thải.
Phương pháp trung hòa
Phương pháp trung hòa dựa trên phản ứng hóa học giữa axit và kiềm, hoặc giữa muối và axit (hoặc kiềm) để đưa độ pH của nước thải về mức trung tính (thường trong khoảng 6,5 đến 8,5). Mức pH trung tính này phù hợp cho các vi sinh vật trong quá trình xử lý sinh học phát triển, phân hủy các chất hữu cơ và ô nhiễm trong nước thải.
Phương pháp trao đổi ion
Phương pháp trao đổi ion trong xử lý nước thải khu công nghiệp sử dụng các hạt nhựa trao đổi ion có khả năng giữ các ion kim loại nặng và các chất ô nhiễm khác trong nước thải. Quá trình này diễn ra dựa trên nguyên tắc trao đổi các ion có điện tích trái dấu nhau giữa pha rắn (nhựa trao đổi ion) và pha lỏng (nước thải).
Xử lý nước thải khu công nghiệp bằng phương pháp vi sinh
Phương pháp này sử dụng các vi sinh vật để phân hủy các chất hữu cơ và các chất ô nhiễm khác trong nước thải thành các sản phẩm đơn giản và ít độc hại hơn.
Phương pháp sinh học kỵ khí
Hình 3: Phương pháp sinh học kỵ khí
Công nghệ UASB là một trong những phương pháp kỵ khí phổ biến nhất trong xử lý nước thải khu công nghiệp. Hệ thống UASB được thiết kế với bể xử lý dạng hình trụ, nước thải được đưa vào từ dưới đáy bể và đi qua lớp bùn hoạt tính dày đặc. Tại đây, vi sinh vật kỵ khí phân hủy chất hữu cơ, giảm thiểu nồng độ COD (chỉ số oxy hóa hóa học) trong nước thải.
Phương pháp sinh học thiếu khí
Phương pháp sinh học thiếu khí trong xử lý nước thải khu công nghiệp sử dụng vi sinh vật hoạt động trong điều kiện thiếu oxy để loại bỏ Nitơ và Photpho khỏi nước thải. Quá trình này bao gồm hai giai đoạn chính:
- Nitrat hóa: Chuyển đổi các hợp chất Nitơ trong nước thải thành Nitrat (NO3-) thông qua hoạt động của vi sinh vật Nitrosomonas và Nitrobacter.
- Photphorit: Chuyển đổi các hợp chất Photpho trong nước thải thành Phosphate (PO43-) thông qua hoạt động của vi sinh vật Acinetobacter.
Bể thiếu khí thường được thiết kế dạng hình chữ nhật hoặc hình tròn, trang bị hệ thống khuấy chìm để duy trì điều kiện môi trường phù hợp cho vi sinh vật phát triển.
Kết luận
Việc xử lý nước thải khu công nghiệp hiệu quả không chỉ góp phần bảo vệ môi trường, nguồn nước mà còn mang lại lợi ích to lớn cho sức khỏe con người và sự phát triển bền vững của nền kinh tế.
Để được tư vấn miễn phí về các giải pháp xử lý nước thải, quý khách hãy liên hệ ngay với Envico theo thông tin bên dưới nhé!
CÔNG TY CỔ PHẦN CÔNG NGHỆ MÔI TRƯỜNG ENVICO
Địa chỉ: Lầu 3, Indochina Tower, 4 Nguyễn Đình Chiểu, P. ĐaKao, Quận 1, Tp. HCM
Hotline : 0909 794 445 (Mr.Huy)
Điện thoại: (028) 66 797 205
E-mail : admin@envico.vn
Website: Congnghemoitruong.net
Fanpage : Công ty xử lý môi trường Envico