Nước cấp là nguồn nước được khai thác từ các nguồn nước tự nhiên để phục vụ nhu cầu sinh hoạt và sản xuất. Tuy nhiên, nước cấp thường chứa nhiều tạp chất và cần được xử lý để đảm bảo an toàn cho người sử dụng. Bài viết này sẽ cung cấp thông tin về quá trình xử lý nước cấp sinh hoạt.
Nước cấp là gì?
Nước cấp hay còn gọi là nước sạch là nước sau khi đã qua xử lý bằng công nghệ tiên tiến hiện đại tại các nhà máy nước. Sau đó, nước được làm sạch qua quá trình xử lý sẽ được chuyển đến các hệ thống trung chuyển để cung cấp đến người sử dụng.
Nguồn nước cấp thường đến từ các nguồn nước mặt như sông, hồ, hoặc nước ngầm khai thác từ các tầng ngậm nước. Nước cấp có thể được xử lý để loại bỏ các tạp chất, vi khuẩn và các thành phần không mong muốn khác trước khi phân phối đến người dùng.
Hình 1 : Nước cấp là gì?
Xử lý nước cấp là gì?
Xử lý nước cấp là quá trình loại bỏ các tạp chất, vi sinh vật có hại có trong nước cấp để đảm bảo nước sạch và an toàn cho người sử dụng.
Tại sao cần xử lý nước cấp?
Việc xử lý nước cấp là quan trọng vì nước là tài nguyên quý giá và cần thiết cho sự sống của con người. Dưới đây là một số lý do vì sao cần xử lý nước cấp:
Đảm bảo an toàn sức khỏe
Nước cấp không được xử lý có thể chứa các vi khuẩn, vi rút, hóa chất độc hại và các tạp chất khác có thể gây hại cho sức khỏe con người nếu tiêu thụ trực tiếp.
Loại bỏ các ô nhiễm
Nước cấp thường bị ô nhiễm bởi các chất thải từ hoạt động công nghiệp, nông nghiệp và sinh hoạt hàng ngày. Qua quá trình xử lý, các chất ô nhiễm này được loại bỏ hoặc giảm đáng kể, giúp cải thiện chất lượng nước.
Ngăn ngừa bệnh tật
Việc xử lý nước giúp ngăn ngừa sự lây lan của các bệnh do nước gây ra như tiêu chảy, sốt rét, viêm gan A, viêm gan B, và nhiều bệnh khác.
Bảo vệ môi trường
Nước cấp không được xử lý khi xả thải vào môi trường có thể gây hại đến động vật, thực vật và hệ sinh thái tự nhiên. Xử lý nước giúp giảm tác động tiêu cực lên môi trường.
Hình 2: Xử lý nước cấp cho cơ quan, xí nghiệp
Quy trình xử lý nước cấp sinh hoạt
Nước cấp sinh hoạt là nước được xử lý để sử dụng cho các hoạt động như tắm giặt, nấu ăn… Quy trình xử lý nước cấp sinh hoạt gồm:
Lắng sơ bộ
- Tạo điều kiện thuận lợi cho quá trình làm sạch nước như : lắng bớt cặn lơ lửng, giảm lượng vi trùng do các điều kiện của môi trường, thực hiện các bước oxy hóa do tác dụng của oxy hóa tan trong nước và làm nhiệm vụ điều hòa giữa lưu lượng dòng chảy từ nguồn vào lưu lượng tiêu thụ do trạm bơm nước thô bơm cấp cho nhà máy xử lý nước.
Song chắn và lưới chắn rác
- Song chắn và lưới chắn rác được sử dụng để loại bỏ các vật thể rắn có kích thước lớn như lá cây, cành cây, rác thải, từ nguồn nước. Các vật thể rắn khi đi qua song chắn và lưới chắn rác sẽ bị giữ lại, trong khi nước sẽ chảy qua các khe hở. Việc vệ sinh song chắn và lưới chắn rác được thực hiện định kỳ để đảm bảo hiệu quả xử lý.
Bể lắng cát
- Bể lắng cát là cấu trúc bể có hình chữ nhật hoặc hình tròn, thường được lắp đặt sau bể lắng sơ bộ. Đáy bể có lớp cát lọc với độ dày từ 40 cm đến 80 cm, có kích thước hạt từ 0,3 mm đến 0,8 mm.
- Nước đi vào bể lắng cát theo chiều ngang. Các hạt cát có kích thước lớn hơn khoảng 80 µm sẽ lắng đọng trên bề mặt lớp cát lọc. Nước tiếp tục chảy qua lớp cát lọc, được lọc sạch các hạt cát và các tạp chất có kích thước lớn hơn kích thước hạt cát.
Xử lý nước tại nguồn bằng hóa chất
- Trong nhiều trường hợp, nước nguồn còn chứa các chất hóa học, vi khuẩn hay vi sinh vật gây hại. Để loại bỏ các chất này, cần sử dụng các loại hóa chất cụ thể, nhằm mục đích keo tụ, khử trùng, hoặc loại bỏ các thành phần gây hại khác ra khỏi nguồn nước.
- Hóa chất thường được sử dụng là CuSO4, liều lượng 0,12 ÷ 0,3 mg/l. Liều lượng và quãng thời gian giữa 2 lần xử lý phụ thuộc vào thành phần nước thô cũng như nồng độ loại vi sinh vật và rêu tảo, nhiệt độ, độ kiềm và hàm lượng CO2.
Làm thoáng
- Làm thoáng là quá trình loại bỏ các khí độc hại như hidro sulfua (H2S) hay khí clo (Cl2) trong nước, dùng để điều chỉnh độ pH của nước. Các khí này có thể gây hại cho sức khỏe con người nếu được sử dụng trong một lượng lớn.
- Một số phương pháp làm thoáng như : Sử dụng sulfite (Na2SO3) để khử clo dư trong nước, sử dụng oxy hóa để chuyển hidro sulfua thành hợp chất không độc hại, sử dụng hợp chất kiềm như soda (NaOH) hoặc amoniac (NH3) để điều chỉnh độ pH của nước.
Clo hóa sơ bộ
- Việc thêm clo vào nước có tác dụng khử trùng và tiêu diệt các vi khuẩn có hại trong nước. Công đoạn này được thực hiện sau khi nước đã qua bể lắng cát, giúp loại bỏ hoàn toàn các tác nhân gây bệnh.
- Clo hóa sơ bộ được thực hiện bằng cách cho các hạt clo vào bể lắng cát để xử lý nước. Sau đó, quá trình lọc và lắng sẽ tiếp tục diễn ra để loại bỏ hoàn toàn các tạp chất đã được cô hóa.
Khuấy trộn hóa chất
- Tạo điều kiện phân tán nhanh và đều hóa chất vào toàn bộ khối lượng nước cần xử lý. Quá trình trộn phèn đòi hỏi phải trộn nhanh và đều phèn vào nước cần xử lý vì phản ứng thủy phân tạo nhân keo tụ diễn ra rất nhanh ( thường nhỏ hơn 1/10s).
- Nếu không trộn đều và trộn kéo dài sẽ không tạo ra được các nhân keo tụ đủ, chắc và đều trong thể tích nước. Hiệu quả lắng sẽ kém và tốn phèn, các loại hóa chất khác đòi hỏi phải trộn đều còn thời gian trộn đòi hỏi ít nghiêm ngặt hơn phèn.
Keo tụ và tạo bông
- Keo tụ và tạo bông là công đoạn quan trọng trong quy trình xử lý nước cấp sinh hoạt. Hóa chất keo tụ và tạo bông được thêm vào nước để tạo ra các tinh thể nhỏ, kết dính các tạp chất trong nước lại với nhau, tạo thành bông hay cục nhỏ và rồi lắng xuống đáy bể dễ dàng.
- Quá trình này thường sử dụng phèn nhôm và phèn sắt hoặc polyme để loại bỏ các tạp chất không phải là vi khuẩn, các tạp chất có hàm lượng chất hữu cơ cao, đồng thời giúp bổ sung các chất dinh dưỡng cho các vi sinh vật có lợi trong nước.
Lắng
- Bể lắng được sử dụng để loại bỏ các tạp chất đã được keo tụ và tạo bông ra khỏi nước. Việc này giúp nước trở nên trong suốt và sạch hơn, chuẩn bị cho công đoạn lọc tiếp theo.
- Bể lắng thường có cấu trúc giống bể lắng cát, với một lớp cát lọc phía dưới. Tuy nhiên, khi bãi lắng đầy, cần thực hiện quá trình làm thoáng để loại bỏ các tạp chất đã lắng xuống dưới đáy bể.
Lọc
- Là công đoạn loại bỏ các tạp chất nhỏ hơn 5 µm, không thể được loại bỏ bằng các quá trình trước đó. Quá trình lọc giúp nước trở nên trong suốt và sạch hoàn toàn, sẵn sàng cho các bước xử lý cuối cùng.
Hấp thụ chất gây mùi, gây màu
- Việc lọc không thể loại bỏ hết tất cả các tạp chất trong nước, đặc biệt là các chất gây mùi và màu như sulfua (H2S), axit humic và axit fulvic. Do đó, việc sử dụng hệ thống hấp thụ chất gây mùi, màu là rất cần thiết.
- Sử dụng lớp đất sét để hấp thụ các chất gây mùi, màu trong nước. Đồng thời sử dụng than hoạt tính để hấp thụ các chất gây mùi, màu trong nước.
Flo hóa nước
- Flo hóa nước là quá trình sử dụng hóa chất flo để loại bỏ các tạp chất nhỏ hơn 5 µm và các vi khuẩn còn sót lại trong nước. Việc này giúp nước trở nên trong suốt và sạch hoàn toàn, đảm bảo an toàn cho sức khỏe người sử dụng.
Khử trùng
- Khử trùng là quá trình loại bỏ tất cả các vi khuẩn và vi sinh vật có hại trong nước, đảm bảo không gây nguy hiểm cho sức khỏe của con người khi sử dụng nước cấp.
- Giai đoạn này thường sử dụng clo để tiêu diệt các vi khuẩn có hại trong nước. Đồng thời sử dụng ánh sáng UV để tiêu diệt các vi khuẩn và vi sinh vật có hại trong nước cũng như ozone để tiêu diệt các vi khuẩn và vi sinh vật có hại trong nước.
Ổn định nước
- Ổn định nước là công đoạn cuối cùng trong quy trình xử lý nước cấp sinh hoạt, giúp duy trì chất lượng nước sau khi đã qua các công đoạn xử lý trước đó. Quá trình này giúp đảm bảo nước không bị biến đổi và an toàn cho sức khỏe người sử dụng.
- Một số hóa chất được sử dụng để ổn định nước như : hexametaphotphat, silicat natri, sođa, vôi.
Hình 3 : Kỹ sư Envico đang kiểm tra chất lượng nước cấp thu được sau khi xử lý
Xem thêm : Hệ thống xử lý nước cấp đạt chuẩn
Lời kết
Nước cấp từ các nguồn tự nhiên cần được xử lý cẩn thận trước khi sử dụng cho mục đích sinh hoạt. Để đảm bảo được tính an toàn cho sức khỏe của người sử dụng cũng như bảo vệ môi trường.
Khách hàng cần thiết kế thi công hệ thống xử lý nước cấp hãy liên hệ ngay với Công ty môi trường Envico. Chúng tôi sẽ tư vấn và đưa ra các giải pháp phù hợp mà tối ưu chi phí nhất.
CÔNG TY CỔ PHẦN CÔNG NGHỆ MÔI TRƯỜNG ENVICO
Địa chỉ: Lầu 3, Indochina Tower, 4 Nguyễn Đình Chiểu, P. ĐaKao, Quận 1, Tp. HCM
Hotline: 0909 794 445 (Mr.Huy)
Điện thoại: (028) 66 797 205
E-mail: admin@envico.vn
Website: Congnghemoitruong.net
Fanpage : Công nghệ Môi trường Envico